Tarihler 1986’yı gösterdiğinde, o periyotta Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin denetimi altında bulunan Ukrayna’nın Pripyat kentinde bulunan nükleer reaktörde bir patlama oldu. Patlama sonrası Avrupa’yı radyoaktif hususlarla yüklü bulutlar kapladı. Bölgede kanser hadiseleri çok büyük süratle arttı.
Kazanın kıssası ve yol açtığı dram, HBO’nun küçük dizisi Chernobyl ile ekranlara geldi. Dizide Jared Harris, Emily Watson, Stellan Skarsgard ve Jessie Buckley başrolleri paylaşıyor. Senaryosunu, Hangover sinemasında de imzası bulunan Craig Mazin’in yazdığı, Johan Renck tarafından çekilen dizide, felaketin gerçek öyküsü de ortaya çıkıyor. Dizi, patlamanın gerisinden yaşanan olayları, gerçeği gizlemeye çalışan yöneticileri ve gerçeği ortaya çıkarmaya çalışan insanları anlatıyor.
Oscar adaylığı da bulunan aktris Emily Watson, kazanın neden ve nasıl olduğunu ortaya çıkarmaya çalışan nükleer fizikçi Ulana Khomyuk’u canlandırıyor.
Watson, canlandırdığı karakter ve dizide rol alma süreci ile ilgili açıklamalar yaptı. “Bana senaryoyu gönderdiklerinde birinci fikrim, 'Bu kusursuz, bunun bir modülü olmak istiyorum' oldu.” diyen aktris, “Tarihi bir hadise üzere görülüyor ancak aslında tesirleri hala sürüyor.” diyor. Ulana, Sovyet propagandasına karşın sesini duyurmaya çalışan kurgusal bir karakter olsa da gerçek hayattaki bilim bayanlarını temsil ediyor. Watson, karakterinin 2. Dünya Savaşı’nda büyük acılar çeken Belarus’tan geldiğini, o devirde çocuk olan bayanın bu nedenle çok güçlü hale geldiğini söylüyor. O’na nazaran Ulana, bilimin palavra söylemeyeceğini savunuyor.
Jessie Buckley ise gerçek bir insanı, o periyotta itfaiye eri olan Vasily Ignatenko’nun eşi Lyudmilla’yı canlandırıyor. Lyudmilla, olay yerine birinci varanlardan biriydi.
Senaryoyu okuduğunda çok etkilendiğini söyleyen aktris, “Mümkün olduğunca gerçek hayata uygun oynamak istiyorsunuz. Sahiden de, dizi ilerledikçe Lyudmill'in üzüntüsünü ve paniğini izlemek yürek parçalayıcı.” diyor.
Birleşmiş Milletler’in çalışmalarına nazaran felaket sonucunda 50 bin kilometrekare alan radyoaktif hususa maruz kaldı. Yani en büyük kentimiz olan Konya’dan 12 bin kilometrekare daha geniş bir alan. Toplamda 3,5 milyon kişi etkilendi. Felaket yüzünden ölen kişi sayısı konusunda tartışmalar devam ediyor.
İlk patlamada radyasyondan etkilenen 134 bireyden 28’i aylar içerisinde hayatını kaybetti, daha sonra bu sayıya 19 kişi daha eklendi. 5 bin civarında tiroid kanseri hadisesinde hastalığın sebebi olarak Çernobil gösterildi. Radyasyonun öbür kanser tiplerine de yol açacağından kuşku edilse de şimdi bir delil yok. Doğuştan engelli olanların sorumlusu olarak radyasyon gösterilse de bu da kesin olarak ispatlanabilmiş değil.
Felaket meydana geldiğinde Buckley şimdi doğmamıştı, Watson ise öğrenciydi. Watson, “Üniversiteden sınıf arkadaşlarımın o devirde Kiev'de okuduklarını hatırlıyorum lakin olayın boyutlarından ya da beraberinde getirdiği insani yıkımdan haberim yoktu.
Çernobil'de bir kaza güç sahiplerinin işine gelmiyordu, bu yüzden üzerini örtmeye çalıştılar. En baştan gelen bir tasarım yanlışı olduğu anlaşıldı. Geçmişten gelen büyük bir ihtar niteliğinde.” diyor.
Buckley de Lyudmilla’yı oynamanın kendisini korkuttuğunu, zira çok gerçekçi olduğunu söylüyor. Gerçek Lyudmilla ile konuşmadığını söyleyen oyuncu, “Johan ve Craig hepimizin gerçeklerin farkında olması açısından ziyadesiyle acımasızdı.” diyor.
Buckley, “Lyudmilla'yı oynarken çok büyük bir sorumluluk hissettim. Mümkün epeyce öyküsünü hakikat bir formda aktarmak istedim. Nasıl bir şey olduğunu varsayım bile edemem lakin palavralar nedeniyle kaybedilen canlar olduğunu herkesin anlayabilmesi için olabildiğince dürüst ve gerçek olduğumu umuyorum.
Tarihi bir olay değil, olan bir şey ve olmaya da devam ediyor. Bu hususta gözüm açıldığında, epeyce ürkütücüydü.
Bu, itfaiyecilerin ve yalnızca kendilerini değil tüm dünyayı kurtaran insanların yaptıkları fedakarlıkları hakkında birebir vakitte.” sözlerini kullanıyor.
Dizinin çekimleri tartıyla Litvanya’da yapılsa da Kiev’de çekilen sahneler de oldu. Bilhassa bir mezarlık sahnesi, oyuncuları derinden etkilemiş ve olayın gerçekliğini yüzlerine çarpmış.
Buckley, günümüzde yaşananlar ile Çernobil ortasında paralellik olduğunu, bilimin söylediklerinden fazla siyasetçilerin kelamlarının öne çıktığını söylüyor. İrlandalı aktris, “Bir dizi olarak, çok başarılı olmasını umuyorum ancak insanların mevzubahis olanı anlamaları için bir kendine getirici tokat vazifesi görmesini de umuyorum.” diyerek konuşmasını sonlandırdı.
