Adolf Hitler her vakit için tarihin en acımasız diktatörlerinden biri olarak anılacak. Kendisi, II. Dünya Savaşı sırasında insanlara yaptığı zulümlerle tanınıyor. İnsanlığın en büyük hakkı olan yaşama hakkını hiçe sayarak, azap yoluyla birçok insanı öldürdü.
Hitler, yaptığı şeyler yüzünden dünya üzerindeki neredeyse herkes tarafından bir cani olarak isimlendiriliyor. Bu durumun hayli haklı ve büyük sebepleri var. Bizler de bu sebepleri iliklerimize kadar hissettiren, Adolf Hitler sinemaları ve II. Dünya Savaşı sinemaları bahisli bir liste hazırlamak istedik.
Yazımızda kimi eski sinemalar de yer alacak, bu sinemaların yer almasının sebebi hem bir hürmet duruşu hem de yeniliklerini yıllar geçmiş olmasına karşın muvaffakiyetle muhafazaları. Gelin lafı fazla uzatmadan başlayalım.
Adolf Hitler Sinemaları:
The Great Dictator (Büyük Diktatör)
- Yayın: 1940
- Tür: Güldürü, Drama, Savaş
- IMDb: 8,5
- Rotten Tomatoes: %92
- Oyuncular: Charles Chaplin, Paulette Goddard, Jack Oakie
The Great Dictator fragman:
Listemizde yer verdiğimiz birinci sinema usta komedyen Charlie Chaplin tarafından, II. Dünya Savaşı devam ederken yapılan “Büyük Diktatör” oluyor. Sinema 1940 yılında politik, eleştirel güldürü tipinde izleyicilerin karşısına çıkarak, Adolf Hitler sinemaları ortasında değişik bir yere sahip oldu
Filmin dikkat çeken taraflarından bir başkasıysa, sesli sinemalara geçiş yapıldığı devirlerde sessiz sinemaya devam etmeyi tercih eden Charlie Chaplin’in yaptığı ilk sesli film olması.
Klasikleşmiş imal, I. Dünya Savaşı sırasında Tomania ülkesinin ordusunda savaşa katılan Yahudi bir berberin, Tomania ülkesinin önderi olan Adenoid Hynkel isimli diktatöre çok benzemesinden ötürü askerler tarafından ordunun başına geçirilmesini bahis alır.
Undergångens Arkitektur:
- Yayın: 1989
- Tür: Belgesel, Tarih, Savaş
- IMDb: 8,1
- Rotten Tomatoes: Puanlanmamış
- Oyuncular: Rolf Arsenius, Bruno Ganz, Sam Gray
Undergångens Arkitektur fragman:
Filmin bir fragmanı bulunmuyor.
İngilizce ismiyle “The Architecture of Doom” isimli tarihi belgesel, İsveçli isim Peter Cohen tarafından yönetiliyor. Sinemanın Almanca ve İngilizce versiyonları da bulunuyor.
Filmde, Hitler’in Museviler ve Sovyetler tarafından yapılan sanat yapıtlarının saf olmadığı üzere fikirleri üzerinden “saf sanat” takıntısını anlatıyor. Bu kavramlar Hitler’in kelamda hoşluğa ve sıhhate olan takıntılarıyla örtüşecek formda izleyiciye veriliyor.
Adolf Hitler bu sinemada amatör bir mimar üzere gösteriliyor. Kendisi Nazi Almanyası için İskandinav tarzda binalar tasarlıyor.
Der Untergang (Çöküş):
- Yayın: 2004
- Tür: Biyografi, Drama, Tarih
- IMDb: 8,2
- Rotten Tomatoes: %90
- Oyuncular: Bruno Ganz, Alexandra Maria Lara, Ulrich Matthes
Der Untergang fragman:
Türkçe ismiyle “Çöküş”, Adolf Hitler sinemaları ortasında en klasik olanlardan biri. Sinemada Berlin’in düşüşü anlatılıyor. Alman imali olan sinemanın kıssasında kullanılan bilgiler, Nazi Almanyası’nın Silahlanma Bakanı Albert Speer ve Adolf Hitler’in sekreteri Traudl Junge’nin anılarından alınıyor.
Filmde genel olarak Kızıl Ordu’nun Berlin’e girmesinden sonraki periyot mevzu alınıyor. Hayatının son günlerini bir sığınakta saklanarak geçiren Adolf Hitler ve onun yandaşları her şeye karşın yenilgiyi kabul etmiyor.
Sonrasında da Almanya’nın teslim olmasıyla ilerleyen sinemada, Hitler ve Goebbels gibi Nazi Almanyası’nın önde gelen isimlerinin intiharları gösteriliyor.
Triumph des Willens (İradenin Zaferi):
- Yayın: 1935
- Tür: Belgesel, Tarih, Savaş
- IMDb: 7,4
- Rotten Tomatoes: %87
- Oyuncular: Adolf Hitler, Hermann Göring, Max Amann
Triumph des Willens fragman:
Filmin bir fragmanı bulunmuyor.
Türkçe’de “İradenin Zaferi” manasına gelen bir isme sahip olan bu sinema, Nasyonal Sosyalist Alman Personel Partisi’nin propaganda maksadıyla hazırlanması sebebiyle öbür Adolf Hitler sinemaları üzere değil. Sinema şahsen Adolf Hitler tarafından özel olarak isteniyor, ismini de Hitler belirliyor.
Adolf Hitler’in diktatörlüğüne yer hazırlayan bu sinema için yüksek derecede kaynak sağlandı. Düşünün, 1935 yılında yapılan bir sinemanın grubunda 30 adet kameraman bulunuyor. Sinema, maksadını bir kenara koyarsak sinema sanatı eleştirmenleri tarafından olumlu notlar almasıyla dikkat çekiyor.
Tahmin edebileceğiniz üzere, II. Dünya Savaşı sonrasında sinemanın Almanya’da gösterimi yasaklandı. Sinema, 1925 yılında Adolf Hitler tarafından yeniden propaganda maksadıyla yazılmış Kavgam isimli kitapla benzerlikler taşıyor.
II. Dünya Savaşı Sinemaları:
Valkyrie (Operasyon Valkyrie)
- Yayın: 2008
- Tür: Drama, Tarih, Gerilim
- IMDb: 7,1
- Rotten Tomatoes: %62
- Oyuncular: Tom Cruise, Bill Nighy, Carice van Houten
Valkyrie fragman:
ABD-Almanya işbirliğiyle hazırlanan Operasyon Valkyrie sinemasının direktörlük koltuğunda X-Men sinemalarından bildiğimiz başarılı direktör Bryan Singer oturuyor. Sinemanın konusu ise gerçek olaylara dayanıyor.
II. Dünya Savaşı devam ederken, 1944 yılında Alman ordusu savaşmaktan yorulmuş vaziyette geri çekilmeye ve büyük kayıplar vermeye başlıyor. Savaşın anlamsız olduğunu düşünmeye başlayan, Tom Cruise tarafından canlandırılan Albay Claus von Stauffenberg ise Adolf Hitler’e bir suikast planı hazırlıyor.
Film her ne kadar eleştirmenler tarafından ortalama notlar almış olsa da anlattığı öykü için izlenmeye değecek bir yapıda.
Schindler’s List (Schindler’in Listesi):
- Yayın: 1993
- Tür: Biyografi, Drama, Tarih
- IMDb: 8,9
- Rotten Tomatoes: %97
- Oyuncular: Liam Neeson, Ralph Fiennes, Ben Kingsley
Schindler’s List fragman:
Yönetmen koltuğunda Steven Spielberg’ün oturmasıyla büyük dikkat çeken Schindler’in Listesi, sadece Adolf Hitler sinemaları ortasında değil, gelmiş geçmiş tüm sinemalar ortasında en güzellerden biri olarak gösteriliyor.
Film, II. Dünya Savaşı sırasında Naziler’in uyguladığı soykırıma karşı olarak Oskar Schindler isimli bir kahramanın binin üstünde Yahudi insanı kurtarmasını husus alıyor. Oskar Schindler, Çekya doğumlu bir iş adamıdır, Almanya’ya da iş kurmak için gelir.
Sonrasında bir çok üst seviye Alman SS subayıyla dost olur. Bu sırada Yahudi soykırımı baş göstermeye başlar. Schindler, fabrikasına aldığı Yahudi’leri gerek verdiği rüşvetlerle, gerekse de kurduğu dostluklarla müdafaayı başarır.
Inglourious Basterds (Soysuzlar Çetesi):
- Yayın: 2009
- Tür: Macera, Drama, Savaş
- IMDb: 8,3
- Rotten Tomatoes: %88
- Oyuncular: Brad Pitt, Diane Kruger, Eli Roth
Inglourious Basterds Fragman:
Türkçe ismiyle “Soysuzlar Çetesi”, Quentin Tarantino tarafından yazılıp yönetilen bir II. Dünya Savaşı sineması. Çıktığı vakit Tarantino’nun en yüksek gişe hasılatı elde eden sineması olmayı başarmıştı.
Film, II. Dünya Savaşı vaktinin en dikkat cazibeli tertiplerinden olan Fransız Direnişi’ni bahis alıyor. Bu direniş sırasında ailesi Naziler tarafından gözleri önünde katledilen Shosanna ve Avrupa’da bir ülkede kendi direniş birliğini kuran ABD’li Teğmen Raine’nin yolları kesişiyor.
Listede yer alan Adolf Hitler sinemaları haricinde savaş sinemaları kısmında da başarılı bir imal olan Soysuzlar Çetesi, ana karakterlerin yanı sıra Samuel L. Jackson ve Michael Fassbender üzere yıldız isimler de sinemada görünüyor.
Çiçero:
- Yayın: 2019
- Tür: Aksiyon, Hata, Drama
- IMDb: 6,6
- Rotten Tomatoes: Puanlanmamış
- Oyuncular: Erdal Beşikçioğlu, Burcu Biricik, Ertan Saban
Çiçero fragman:
Listemizde Türk imali bir sinemaya de yer verelim istedik. Serdar Akar tarafından yönetilen sinema, 2019’un Ocak ayında vizyona girdi. Sonrasında da eleştirmenlerden ortalama notlar aldı.
Filmin en dikkat cazip yanı ise gerçek bir öyküden uyarlanmış olması. Sinema, II. Dünya Savaşı öncesinde Nazi Almanyası casusu olarak misyon alan “Çiçero” lakaplı Elyesa Bazna isimli Arnavut kökenli casusun hayatını anlatıyor.
Filmin başrolünü, yakın vakitte yine başlayan Behzat Ç. dizisinde de başrolü oynayan Erdal Beşikçioğlu üstleniyor.
Adolf Hitler ve II. Dünya Savaşı temalı sinemaları paylaştığımız yazımızın sonuna geldik. Başta Almanya olmak üzere tüm Dünya Adolf Hitler’den ve yaptığı katliamlardan bahsederken haklı olarak taraflı bir hal takınır.
Paylaştığımız sinemalardan kimileri da Adolf Hitler’le dalga geçer yapıda sahnelere yer veriyor. Fakat bunun yanında olaya sırf tarihi bir gözle bakmayı seçen başarılı imaller da var.
